Anasayfa
Bloglar
Genel
Asetik Asit Nedir ? | Sirke Asidinin Kimyasal Özellikleri Nelerdir ?

Asetik Asit Nedir ? | Sirke Asidinin Kimyasal Özellikleri Nelerdir ?

Genel

14-09-2021 14:35

Asetik Asit Nedir ? | Sirke Asidinin Kimyasal Özellikleri Nelerdir ?

ASETİK ASİT NEDİR ? ETANOİK ASİT NEDİR ?

Asetik Asit Özellikleri Nelerdir ?

Asetik Asit IUPAC İsmi Nedir ?

IUPAC ismi Asetik asit, Etanoik Asit'dir.

Asetik Asit Formülü Nedir ?

Sirke asidi formülü C₂H₄O₂ ya da CH3COOH şeklinde yazılır.

Asetik Asit Ağırlığı Nedir ?

Asetik asidin molekül ağırlığı 60,05 g/mol 'dür.

Asetik Asit Yoğunluğu Nedir ?

Asetik asidin yoğunluğu 1.0446 g/cm³(sıvı)' dür.

Asetik Asit Kaynama Noktası Nedir ?

Asetik asidin kaynama noktası 118 °C'dir.

Asetik Asit Erime Noktası Nedir ?

Asetik asidin erime noktası 16.6 °C'dir.

Asetik Asit Buharlaşma Isısı Nedir ?

Asetik asidin buharlaşma ısısı 23.36 (at 25°C) kJ/mol'dür.

2D molekül görünümü nedir ?

3D molekül görünümü nedir ?

Asetik Asidin Fiziksel Özellikleri

Asetik asit, etanoik asit, sirke asidi olarak da bilinen organik bir asittir. Fermentasyonun bir ürünüdür. Bu sayede sirkeye karakteristik kokusunu kazandırır. Renksiz, belirgin ekşi bir tadı olan, keskin kokulu higroskopik bir sıvıdır. Zayıf bir asittir. Suda tamamen çözünür.

Asetik Asit Organik Mi ?

Asetik asit organik bir asittir.

Asetik Asidin Yaygın Adı Nedir ?

Asetik asit; sirke asidi olarak anılır. Asettik asidin bir diğer adı da etanoik asittir.

Buzlu Asetik Asit Nedir ?

Saf asetik asit buzlu asetik asit olarak da bilinmektedir. 16.6 °C' un altındaki sıcaklıklarda katı haldeki asetik asit buzlu asetik asittir.

Asetik Asit pH Değeri Nedir ?

Etanoik asit pH değeri normalitesine göre değişir fakat ortalama 2,5 - 3,5 arasındadır.

Asetik Asidin Tarihi

Asetik Asidi Kim Buldu ?

Asetik asit sirke asidi olarak kullanımının MÖ. 3. yy’a kadar uzandığı bilinmektedir.

İnorganik bileşiklerden asetik eldesi ise ilk olarak 1845 yılında Hermann Kolbe tarafından yapılmıştır.

Buzlu asetik asit ise ilk kez 1910 yılında elde edilmiştir.

Asetik Asit Zararlı Mı ?

İnsan vücudu doğal olarak bir miktar asetik asit üretmektedir. Buna ek olarak yediğimiz besinler de asetik asit içermektedir. Örneğin sirkenin yapısının %4-5’ini asetik asit oluşturur. Turşularda kullanılan sirkelerde ise bu oran %15’e kadar çıkabilmektedir. Yani günlük beslenme düzeni ve ev yapımı ürünler ile düşük saflıkta asetik aside maruz kalmak insan vücudu için zararlı değil aksine faydalıdır.

Yüksek Saflıkta Asetik Aside Maruz Kalırsak Ne olur ? Asetik Asidin Zararları Nelerdir ?

Yüksek saflıkta asetik aside maruz kalmak solunum yollarında, gözlerde ve ciltte yanıklara neden olur. Uzun süre asetik asit solumak kronik bronşite ve akciğerlerde ödem oluşumuna sebep olabilir.

%25 seviyesinden yüksek saflıkta asetik asit kullanılarak yapılacak işlemler çeker ocak içerisinde yapılmalıdır.

Asetik Asit Kanserojen Mi ?

Asetik asit kanserojen bir kimyasal değildir.

Asetik Asit Nerelerde Kullanılır ?

Asetik asit en yoğun olarak vinil asetat üretiminde kullanılır. Bunu asetik anhidrit ve asetik ester üretimi izler.

Plastik üretiminde çözücü olarak kullanılır.

Gıda endüstrisinde koruyucu, tampon, pH düzenleyici, lezzet verici olarak kullanılır.

Sirke yapımında kullanılır.

Asetik asit ile üretilen sirke genellikle evlerde gıda ile temaslı yüzeylerde doğal, zararlı kalıntı bırakmayan bir temizlik malzemesi olarak kullanılır.

Tarımda ot öldürücü olarak kullanılır. Naftalin Asetik Asit(NAA) meyvecilikte fazla meyve tutumunu seyreltmek ve kaliteyi arttırmak amacıyla kullanılmaktadır.

Petrol ve gaz kuyularında korozyonu ve kireçlenmeyi önleyici olarak kullanılır.

İlaç sektöründe vitamin, antibiyotik ve hormonların üretiminde kullanılır.

Fotoğraf kimyasallarında, kauçuk üretim süreçlerinde kullanılır.

Grafik 1: Asetik asidin kullanım alanları ve pazar hacminin artışı grafiği

Asetik Asit Çevreye Zararlı Mı ?

Asetik asit Organik Maddelerin Ekolojik Risk Sınıflandırmasına göre çevreye zararı düşük kimyasallar arasındadır.

Asetik Asit Nasıl Üretilir ?

Asetik asit hem bakteri fermantasyonu hem de sentetik yolla üretilebilir.

Fermantasyon yolu ile yapılan üretim dünyadaki tüm asetik asit üretiminin küçük bir kısmını oluşturur. Ancak birçok gıda ürünü ve sirke üretimi için pek çok ülkede kanun gereği kullanıldığından önemli bir metottur.

1) Metanol Karbonilasyonu Yöntemi

Metanol ve Karbonmonoksit’in sıvı fazda katalizör varlığında (150-200°C) reaksiyonu ile Asetik asit eldesine dayanan bir metottur.

Metanol Monsanto ve Cativa prosesleri ile karbonillenir.

Cativa prosesi daha az su kullanır ve dolayısıyla üretim sonunda asetik asit ile suyu ayırma prosesi daha az enerji harcar, daha az yan ürün oluşur. Bu sebeple Monsanto prosesine göre daha çevrecidir ve daha çok tercih edilir.

Aşağıdaki resimde monsanto ve cativa prosesleri görülmektedir.

2) Asetaldehit Oksidasyonu Yöntemi

Sıvı fazdaki Asetaldehitin hava ya da oksijen kullanılarak oksidasyonu ile asetik asit eldesine yöntemidir. Bu asetaldehit çeşitli oksidasyon süreçlerinin bir ara ürünü olabilir fakat asetaldehitin diğer yan ürünlerden ayırılması maliyetli olduğundan artık çok tercih edilen bir yöntem değildir.

3) Etilenin Oksidasyonu Yöntemi

Etilen veya etanın selektif fotokatalitik oksidasyon teknolojisi ile UV ışığı kullanılarak, ortam sıcaklığı ve basıncında asetik asit üretme yöntemidir.

4) Oksidatif Fermantasyon

Asetobakterler kullanılarak alkollü gıdalardan asetik asit eldesi yöntemidir.

C₂H₅OH + O₂ → CH₃COOK + H₂O